Η Νεράιδα ξανά στα νερά

Το πρώτο πλωτό μουσείο της χώρας είναι γεγονός. Επρεπε να ψηφιστεί ειδική τροπολογία στη Βουλή και να περάσουν δεκαετίες παροπλισμού και χρόνια επισκευών, ωσότου η Νεράιδα, από τα πρώτα σκαριά του καπετάν Γιάννη Λάτση, που επί 24 χρόνια όργωνε τον Αργοσαρωνικό μεταφέροντας από απλούς ταξιδιώτες μέχρι πρωθυπουργούς και την πριγκίπισσα Σοράγια, να επιστρέψει στη θάλασσα και να ανοίξει τις θύρες του στο κοινό ως μουσείο.

Και μάλιστα διπλό. Της συναρπαστικής ιστορίας του από τη μουσολινική Ιταλία έως την Υδρα του '57 και τα γυρίσματα της ταινίας «Το παιδί και το δελφίνι» με τη Σοφία Λόρεν και, συγχρόνως, της επιχειρηματικής ιστορίας του δαιμόνιου Ελληνα εφοπλιστή, ξεκινώντας ξανά τον πλου στον Αργοσαρωνικό.

Στις 14 του μήνα θα επαναλάβει το ταξίδι που έκανε μέχρι το 1974 ως επιβατηγό πλοίο, με πρώτο σταθμό τις Σπέτσες. Κι επόμενους την Ερμιόνη, την Υδρα, τον Πόρο, τα Μέθανα και την Αίγινα. Σε κάθε λιμάνι θα αγκυροβολεί για 3 ημέρες, ώστε το κοινό, μαθητές, ντόπιοι, τουρίστες, να το επισκέπτονται. Παντού η είσοδος θα είναι δωρεάν. Το πρώτο ταξίδι της νέας εποχής του θα ολοκληρωθεί στις 29 του Σεπτεμβρίου.

Τριάντα τρία χρόνια παρέμενε παροπλισμένο στην Ελευσίνα. Κι όμως, στο κατάστρωμα και στις καμπίνες του η νεαρή Σοφία Λόρεν αλώνιζε για «Το παιδί και το δελφίνι» του Νεγκουλέσκο, εκτυφλωτική κάτω από τον εκτυφλωτικό ήλιο της Υδρας. Στο ίδιο πλοίο έγινε δημοψήφισμα για το ελληνικό όνομα που θα αποκτούσε - διότι είχε ναυπηγηθεί ως Laurana. Κι ενώ είχε επικρατήσει το Ελλη, πραξικοπηματικά, μια βδομάδα προτού γίνει πρωθυπουργός ο Πλαστήρας, επέβαλε το Νεράιδα. Το όνομα της ιδιαίτερης πατρίδας του.

Δεν έγινε skrap, όπως θα ήταν το πιθανότερο σενάριο. Και σήμερα εκ βάθρων ανακατασκευασμένο στην Κροατία και στη Γερμανία, υπερσύγχρονο μηχανικά, βρίσκεται αγκυροβολημένο σε ιδιωτικό χώρο της οικογένειας Λάτση, δίπλα από τα ναυπηγεία της Ελευσίνας. Πιθανότατα μελλοντικά θα δέσει στον Φλοίσβο, ούτως ώστε να είναι ευκολότερη η πρόσβαση του κοινού. Ανήκει στο νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου «Πλωτό Μουσείο Νεράιδα».

Εξωτερικά θυμίζει το σκαρί που βλέπουμε στην ταινία «Το παιδί και το δελφίνι» και στο «Κορίτσι με τα μαύρα». Παλαιοί νησιώτες ξαναντικρίζοντάς το να αρμενίζει στον Αργοσαρωνικό θα θυμηθούν τα νιάτα τους. Εσωτερικά η εικόνα είναι άλλη. Δεν είναι μόνο η πολυτέλεια που το χαρακτηρίζει. Στα λίγα τετραγωνικά μέτρα του υπηρετεί θαυμάσια τους στόχους του ως διπλό μουσείο. Στον πρώτο διάδρομο, αμέσως μετά την είσοδο, εκτίθενται τα ντοκουμέντα της ιστορίας του. Εφημερίδες εποχής με αναφορές σ' αυτό, το έγγραφο αγοράς του το '49 με 40 χιλιάδες λίρες Αγγλίας (από τη μαλτέζικη ακτοπλοϊκή εταιρεία), οι φωτογραφίες του πρωθυπουργού Πλαστήρα σε κρουαζιέρα προς το Ναύπλιο το 1950, η επίσκεψη της Σοράγιας, οι αφίσες από την ταινία στην οποία το σκαρί συμπρωταγωνιστεί μαζί με τη Λόρεν. Ο έτερος διάδρομος περιγράφει, φωτογραφικά, την ιστορία των πρόσφατων επισκευών του.

Το σαλόνι έχει μετατραπεί στο μουσείο της επιχειρηματικής ιστορίας του Γ. Λάτση (1910-2003).

Η ιστορία της Νεράιδας είναι κινηματογραφική. Ναυπηγήθηκε το '38 στα ιταλικά ναυπηγεία του Fiume. Ο Μουσολίνι την προόριζε για γαμήλιο δώρο της θυγατέρας του. Ξεσπά ο πόλεμος και επιτάσσεται ως διασωστικό πλοίο. Και από τη Μ. Βρετανία κατέληξε στον Αργοσαρωνικό. Στη νέα χιλιετία έμελλε να γίνει μουσείο για 50 επισκέπτες τη φορά, αγκυροβολημένο, και μόλις 15 εν πλω (χωρίς το μόνιμο προσωπικό).

«Σκοπός μας είναι να αποτελέσει έναν ζωντανό χώρο», εξηγεί ο γραμματέας Εκτελεστικού Συμβουλίου του Κοινωφελούς Ιδρύματος Λάτση, Δημήτρης Αφεντούλης. Η ειδική τροπολογία για το πλωτό μουσείο που καθυστερούσε δύο χρόνια να ψηφιστεί, από το 2010 ώς το 2012 («Αλλαζαν οι κυβερνήσεις και μια έμπαινε, την άλλη έβγαινε»), προκάλεσε τις αντιδράσεις του ΚΚΕ και της Χρυσής Αυγής που κάνανε λόγο για φωτογραφικό νομοσχέδιο, με αντάλλαγμα φοροαπαλλαγές για την οικογένεια Λάτση. «Είναι μια παραφιλολογία που αγγίζει τα όρια του λαϊκισμού», απαντά ο κ. Αφεντούλης «Διεκδικούσαμε να γίνει μουσείο. Δεν τίθεται κανένα ζήτημα φοροαπαλλαγής γιατί στην Ελλάδα τα πλοία δεν φορολογούνται». Η χρηματοδότηση του μουσείου ανήκει αποκλειστικά στο Κοινωφελές Ιδρυμα Λάτση. «Δεν θα διεκδικήσουμε κανενός είδους χρηματοδότηση από το ελληνικό Δημόσιο», διευκρινίζει ο εκπρόσωπος του Ιδρύματος Λάτση.

Η Νεράιδα δεν επισκευάστηκε στην Ελλάδα. Αυτό αποτυπώνει την ελληνική κατάσταση. «Αν κοιτάξετε γύρω σας», μας παρότρυνε στη χθεσινή ξενάγηση στην Ελευσίνα ο κ. Αφεντούλης, «θα δείτε ένα σκηνικό ερήμωσης. Τα ελληνικά ναυπηγεία περνάγανε και περνάνε δύσκολες εποχές. Δυστυχώς, δεν μπορούσαν οι εργασίες να γίνουν στην Ελλάδα».

Advertisement

Ο ΚΑΙΡΟΣ

© 2024 dailyfun.gr all rights reserved.